Een norovirus-uitbraak... hoe kom je er snel vanaf?

9 adviezen van de HIP commissie:

1. Was de cliënt met ‘wassen zonder water’ doekjes.

Wanneer je gebruik maakt van verzorgend wassen, heb je geen waskom nodig die besmet

raakt. Ook is er minder kans op besmetting van jezelf en je omgeving, omdat je minder

handelingen hoeft uit te voeren. Je hoeft de waskom niet schoon te maken of naar de

spoelruimte te brengen. Je gooit geen water weg en hoeft ook de wasbak niet schoon te

spoelen.

2. Gebruik handalcohol die ook het norovirus doodt.

De kans op fouten is het kleinst, wanneer iedereen zoveel mogelijk zijn of haar gewone

routine in stand houdt. Dat geldt ook voor handhygiëne. Handdesinfectie met handalcohol

is de beste manier. Handen wassen met water en zeep, alleen wanneer deze zichtbaar

vervuild zijn of na toiletbezoek. Onze handalcohol (sterilium med) is ook effectief tegen

het norovirus.

3. Gebruik bij cliënten met noro de Hygie.

Dit is een wegwerpzak met absorptiematjes in een cliëntgebonden herbruikbare po. De

Hygie wordt al in veel locaties gebruikt. Dankzij dit systeem hoef je niet meer over

de gang te lopen met een gebruikte po of urinaal met norovirussen. Het besmette

materiaal (ontlasting of urine) wordt veel dichter bij de bron (dat is de cliënt op de po)

afgevoerd, waardoor de kans op verspreiding van het virus veel kleiner is. Er komen zo

namelijk minder of zelfs geen besmette materialen in de spoelkeuken terecht en dat

verlaagt het besmettingsrisico aanzienlijk.

4. Zorg voor voldoende aanwezigheid van de juiste beschermende middelen.

Gebruik alleen beschermende middelen die via Procare worden aangeboden. Deze

middelen voldoen aan de eisen. In geval van een uitbraak is voor de eerste nood op elke

locatie de noro-MRSA box beschikbaar.

5. Draag een masker bij hulp bij de toiletgang en bij braken.

Wanneer je iemand met het norovirus helpt bij de toiletgang, moet je ook doorspoelen.

Helaas hebben toiletten niet altijd een deksel op. Hierdoor loop je risico op besmetting

met kleine vochtdruppeltjes (aërosolen) met het norovirus. Zeker omdat je bij het

doorspoelen bijna altijd met je neus recht boven het toilet staat. Echt ver weg gaan staan

om dit te voorkomen, is vaak niet mogelijk, vandaar het advies een masker te dragen in

deze situaties. Draag ook een masker wanneer iemand braakt of bij het opruimen van

braaksel.

6. Spoel kleding na een ‘ontlastingsongelukje’ niet met de hand uit.

Zorgmedewerkers vinden het vervelend en onhygiënisch om deze was zonder uitspoelen

mee te geven aan de familie of naar de wasserij te doen. Wanneer je deze was aan een

aanrecht in de spoelkeuken uitspoelt, raakt de spoelbak, de kraan en het hele aanrecht

besmet met norovirussen. En vergeet ook niet je eigen besmettingsrisico met al dat

gespetter.

Tip: verwijder de meeste ontlasting met een wegwerpdoekje en maak gebruik van oplosbare waszakken het voor- en hoofdwasprogramma op 60 graden. Dit mag samen met andere was. Noro wordt afgedood bij 60 graden.

7. Diarree door onbekende oorzaak? Neem direct maatregelen!

Diarree kan natuurlijk verschillende oorzaken hebben. Er hoeft niet altijd sprake te zijn

van het norovirus. Het is bijvoorbeeld mogelijk dat iemand (te veel) laxerende middelen

heeft gebruikt, altijd wat dunne ontlasting heeft of dat de diarree een bijwerking is van

antibiotica. Wanneer een cliënt echter diarree heeft en het is niet duidelijk waardoor dit

komt, dan is het meteen tijd voor beschermende maatregelen.

Dit klinkt misschien wat overdreven, maar dat is het zeker niet. Het zou namelijk kunnen

zijn dat er sprake is van een norovirus en door dan direct maatregelen te nemen, kun je

veel besmettingen en ellende voorkomen. En ook wanneer uiteindelijk blijkt dat de

boosdoener een ander buikgriepvirus is, wil je dat liever niet verspreiden over de afdeling.

Het nemen van extra beschermende maatregelen bij diarree door onbekende oorzaak, is

dus altijd zinvol.

8. Werk van schoon naar vies, bij alles wat je doet.

Dit geldt niet alleen bij het norovirus, maar eigenlijk is het altijd belangrijk om eerste de

schone handelingen uit te voeren en daarna pas de ‘vieze’. Een vuile handeling is

bijvoorbeeld contact met lichaamsvocht, zoals bloed, urine, ontlasting of braaksel. Was

van schoon naar vuil, maak schoon van schoon naar vuil en ruim op van schoon naar vuil.

En wat doe je als dat niet kan? Het is belangrijk dat je voorkomt dat je vanuit de vieze

omgeving de schone omgeving besmet. Wanneer je van vuil naar schoon gaat, moet je dus

altijd je handschoenen uit doen en je handen desinfecteren.

9. Ga naar huis als je ziek bent.

Deze laatste lijkt logisch, maar voor sommige zorgmedewerkers blijkt dat toch erg lastig

om te doen. Je laat je collega’s achter met meer werk en personeel is een schaars goed.

Toch levert doorwerken met diarree op termijn alleen maar nog meer werk op.

En misschien heb je ook al wel gebraakt. Je bent dan een wandelende norobron. Je kunt

het virus direct en indirect (via bijvoorbeeld tilliften en waskommen) verspreiden. Je helpt

je collega’s dus eigenlijk maar op één manier. En dat is door naar huis te gaan. Voor jezelf

is dat natuurlijk ook beter.'